Tuyển sinh năm 2020: Không “đánh bóng danh tiếng” gây nhiễu thông tin

(LĐTĐ) Nhìn lại công tác phân luồng học sinh vài năm gần đây cho thấy, các ngành, đơn vị, địa phương đã chủ động phối hợp để tổ chức tư vấn tuyển sinh, định hướng nghề nghiệp cho học sinh ngay sau khi tốt nghiệp. Nhờ đó, nhận thức của người học và gia đình về việc học ngành, nghề nào, làm gì cho phù hợp với năng lực, hoàn cảnh của mỗi người hình thành rõ nét hơn. Quanh công tác tuyển sinh năm 2020, điểm đáng chú ý mà Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) quán triệt là các trường đại học, cao đẳng trong công tác tư vấn hướng nghiệp cần cung cấp thông tin trung thực về nhà trường, không “đánh bóng danh tiếng” gây nhiễu thông tin.

Cơ bản giữ ổn định

Thông tin tại Hội nghị tổng kết tuyển sinh năm 2019, triển khai công tác tuyển sinh năm 2020 đối với công tác tuyển sinh trình độ đại học hệ chính quy, trình độ cao đẳng ngành Giáo dục mầm non hệ chính quy vừa được Bộ GD&ĐT tổ chức, bà Nguyễn Thị Kim Phụng (Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD&ĐT) cho biết: Công tác tuyển sinh năm 2019 được đánh giá là thành công trên nhiều phương diện. Quy chế, quy trình tuyển sinh được hoàn thiện.

Các trường đại học, cao đẳng trong công tác tư vấn hướng nghiệp cần cung cấp thông tin trung thực về nhà trường. (Ảnh minh họa: P.T)

Công nghệ thông tin được áp dụng triệt để trong tất cả các khâu tuyển sinh đảm bảo khoa học, khách quan, công khai, minh bạch, giảm tối đa thí sinh ảo và kiểm soát tình trạng vượt chỉ tiêu tuyển sinh. Việc tuyển sinh đảm bảo quyền tự chủ của trường theo đúng quy định của pháp luật, minh bạch thông tin trong đề án tuyển sinh và kết quả tuyển sinh. Suốt quá trình thực hiện xét tuyển, Ban Chỉ đạo quốc gia và các trường, nhóm trường đã có sự phối hợp chặt chẽ nên quy trình xét tuyển ổn định.

Năm 2019, phần mềm tuyển sinh đã phát huy tác dụng cho thí sinh trúng tuyển vào nguyện vọng ưu tiên cao nhất và giúp trường thống kê, dự tính được thí sinh ảo để chủ động tuyển sinh. Hệ thống này hoạt động ổn định, không có hiện tượng nghẽn mạng. “Điểm trúng tuyển phản ánh phân loại chất lượng giữa các nhóm trường khá rõ ràng, là cơ sở để người học, cơ quan quản lý, xã hội đánh giá, giám sát. Điểm trúng tuyển của khối sư phạm tăng nhẹ cùng với mức tăng điểm sàn; mặt bằng điểm trúng tuyển của các ngành sức khoẻ đồng đều hơn so với năm trước” - bà Nguyễn Thị Kim Phụng thông tin.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, công tác tuyển sinh 2019 còn một số hạn chế cần khắc phục như: Một số cơ sở đào tạo xác định tổ hợp không phù hợp với ngành đào tạo; lạm dụng quyền tự chủ quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào thấp hoặc nhập điểm sàn, các điều kiện sơ tuyển lên hệ thống không đúng với đề án tuyển sinh đã công bố; tỷ lệ thí sinh trúng tuyển, nhập học vào ngành sư phạm thấp…

Về công tác tuyển sinh năm 2020, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học cho biết, Bộ GD&ĐT đã rà soát, sửa đổi bổ sung và đang xin ý kiến góp ý Quy chế tuyển sinh và Quy chế xác định chỉ tiêu tuyển sinh. Căn cứ vào ý kiến góp ý, Vụ Giáo dục Đại học sẽ tập hợp để hoàn thiện và ban hành quy chế.

Theo PGS. TS Bùi Đức Triệu (Trưởng phòng Đào tạo Trường Đại học Kinh tế quốc dân), với những thành công, thuận lợi đã có, năm 2020 nên giữ ổn định vì quyền lợi chung của xã hội. Cùng quan điểm, PGS. TS Hoàng Minh Sơn (Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội) nhấn mạnh: Những gì tốt đẹp, thành công của năm trước, chúng ta sẽ tiếp tục phát huy; chỉ nên sửa đổi, bổ sung những bất cập, hạn chế để tiếp tục hoàn thiện trong Quy chế tuyển sinh năm 2020.

Theo PGS. TS Hoàng Minh Sơn, hiện nay, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học đã có hiệu lực. Vì vậy, Quy chế tuyển sinh năm 2020 cần được điều chỉnh để phù hợp với quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục đại học đã được Luật này quy định. Ngoài ra, cần tiếp tục làm tốt công tác xét tuyển và lọc ảo. Góp ý vào dự thảo Quy chế tuyển sinh, PGS. TS Hoàng Minh Sơn nêu ý kiến: Năm trước, có một số ngành đào tạo, khi xét tuyển rồi mới biết có rất ít thí sinh. Vì vậy, một số trường đã chọn giải pháp hạ điểm chuẩn xuống thấp hoặc nâng điểm chuẩn lên cao để không tuyển sinh thí sinh. Do đó, Quy chế tuyển sinh cần bổ sung thêm giải pháp để khắc phục tình trạng này.

Tính toán kỹ khi mở ngành mới

Chia sẻ về công tác tuyển sinh năm 2020, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học Nguyễn Thị Kim Phụng cho biết, bên cạnh giữ ổn định như các năm trước, chính sách tuyển sinh trình độ đại học hệ chính quy, trình độ cao đẳng ngành Giáo dục mầm non hệ chính quy năm 2020 dự kiến sẽ có một số thay đổi so với năm 2019. Cụ thể, đối với quy định về xác định chỉ tiêu tuyển sinh, thực hiện Luật Giáo dục, sẽ không xác định chỉ tiêu trình độ trung cấp, cao đẳng các ngành đào tạo giáo viên (trừ Giáo dục mầm non).

Đối với các ngành đào tạo trình độ đại học mới được mở ngành trong năm tuyển sinh được xác định chỉ tiêu nằm trong năng lực đào tạo của khối ngành tương ứng và không vượt quá 50 chỉ tiêu tuyển sinh/ngành mới. Đối với nhóm ngành thuộc lĩnh vực du lịch, công nghệ thông tin sẽ bổ sung quy định riêng về xác định chỉ tiêu tại các trường có khóa tuyển sinh đại học thứ hai trở đi; giảng viên thỉnh giảng là chuyên gia có bằng thạc sĩ trở lên hoặc tốt nghiệp đại học cùng ngành và có từ ba hoặc 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đào tạo; tổng số giảng viên thỉnh giảng tối đa bằng 40% tổng giảng viên cơ hữu.

Đối với quy chế tuyển sinh, Bộ GD&ĐT dự kiến tích hợp các nội dung điều chỉnh tuyển sinh đào tạo chính quy, vừa học vừa làm, văn bằng 2, chất lượng cao... vào cùng một quy chế tuyển sinh trình độ đại học, trình độ cao đẳng ngành Giáo dục mầm non để dễ tra cứu, áp dụng. Quy định các nguyên tắc và mở rộng quyền tự chủ đối với các trường tổ chức thi tuyển sinh (thi các môn văn hóa, năng khiếu, đánh giá năng lực...) nhằm điều chỉnh pháp luật sát với thực tế, bảo đảm chất lượng đầu vào và nâng cao trách nhiệm giải trình của các trường.

Đáng chú ý, Bộ GD&ĐT tiếp tục quy định tiêu chí xác định ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào đối với nhóm ngành đào tạo giáo viên, sức khỏe, nhất là bổ sung quy định ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào đồng bộ giữa các hình thức, loại hình đào tạo của hai khối ngành này. Đồng thời, Bộ G&ĐT cũng sẽ đưa quy định chế tài chặt chẽ, xử lý nghiêm các trường vi phạm, cán bộ, công chức, người lao động và thí sinh vi phạm, đặc biệt là thí sinh gian lận, liên quan gian lận trong thi, tuyển sinh…

Kinh phí tuyển sinh thực hiện theo Luật giá, Luật phí, lệ phí, Luật Giáo dục… Việc quy định mức giá dịch vụ tuyển sinh thuộc trách nhiệm các cơ sở giáo dục. Bộ GD&ĐT không quy định mức thu, phân khai giá dịch vụ tuyển sinh nhưng công tác tuyển sinh năm 2020 vẫn phải thực hiện như các năm trước.

Theo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ, công tác tuyển sinh năm 2020 về cơ bản sẽ giữ ổn định như năm 2019. Để chuẩn bị cho công tác tuyển sinh, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đề nghị các Sở GD&ĐT phải chỉ đạo các trường trung học phổ thông tập trung dạy học, ôn tập cho học sinh thi trung học phổ thông quốc gia theo hướng dẫn của Bộ, tránh tình trạng học lệch, học tủ. Việc cho điểm trong học bạ phải đảm bảo trung thực, khách quan để đảm bảo độ chính xác và chất lượng cho công tác tuyển sinh theo hình thức xét học bạ mà nhiều trường đại học, cao đẳng đang áp dụng.

Các trường đại học, cao đẳng trong công tác tư vấn hướng nghiệp cần cung cấp thông tin trung thực về nhà trường, không “đánh bóng danh tiếng” gây nhiễu thông tin. Việc tư vấn tuyển sinh cần đổi mới phương thức, phối hợp chặt chẽ với đơn vị sử dụng lao động để có thông tin chính xác cho học sinh, phụ huynh lựa chọn ngành nghề.

Đặc biệt, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT yêu cầu các cơ sở giáo dục đại học phải tính toán kỹ lưỡng, có nghiên cứu và phân tích thị trường để đưa ra quyết định về việc mở ngành mới. Cần tránh việc mở ngành ồ ạt, trong khi chưa đảm bảo tốt chất lượng, làm ảnh hưởng đến uy tín của nhà trường và ngành Giáo dục.

                                                                                                                                                                                                                                                         P.T